31/10/2016
In de poolgebieden is de aarde permanent bevroren. Meestal ontdooien in de zomer alleen de bovenste tientallen centimeters. Daar hoopt het gesmolten water zich op, want het kan niet de bevroren ondergrond (permafrostlaag) intrekken. Het geeft een moerasachtig gebied, dat in de winter volkomen bevroren is. In de zomer kunnen er wat plantjes groeien, die in de winter meestal afsterven. Het dode plantmateriaal hoopt zich vervolgens steeds verder op, waardoor er een dikke laag van natuurlijk dood en bevroren materiaal ophoopt. Een natuurlijke opslag van koolstof. Te vergelijken met bossen, die in de vorm van levend plantmateriaal koolstof vasthouden.

Even om aan te geven hoe groot die opslag werkelijk is. In de atmosfeer zitten momenteel ongeveer 400 CO2 deeltjes per miljoen (ppmv). Ter illustratie, de afgelopen 800.000 jaar hebben we nog nooit eerder boven de 300 ppmv gezeten. Laat staan 400… Het staat buiten kijf dat de verbranding van fossiele brandstoffen een enorme bijdrage levert aan het stijgen van het CO2 niveau in de atmosfeer. Dat zorgt vervolgens voor meer opwarming. En vervolgens voor meer smelt in de poolgebieden.

Wanneer we dan de cirkel doortrekken, zijn we gemakkelijk rond. Hogere temperaturen in de poolgebieden, levert een smeltende permafrost laag op. De natuurlijke opslag van koolstof komt vrij in de atmosfeer terecht. Met meer CO2 in de lucht, warmt de aarde nog verder op, waardoor vervolgens nog meer permafrost smelt. Mocht alle permafrost op de wereld smelten, dan zou de CO2 concentratie wel eens 2 à 3 keer zo hoog uit kunnen komen. En dan hebben we het nog niet eens gehad over al het methaan dat vrij kan komen uit de bevroren onderlaag (een veel sterker broeikasgas dan CO2). Het duurt duizenden jaren voordat een permafrost laag is opgebouwd, en dat maken we nu waarschijnlijk in enkele tientallen jaren ongedaan.

Momenteel stijgt de temperatuur in de poolgebieden al twee keer zo snel als elders. Een groot probleem is dus de CO2 en CH4 (methaan) dat daarbij vrijkomt, maar er zit nog meer in de grond dat we niet in de atmosfeer willen hebben. Door het smelten van het poolijs smelten vaak ook bevroren karkassen die ziektekiemen met zich meedragen. Maar denk niet alleen aan bevroren dieren, maar ook begraafplaatsen van mensen in de poolgebieden. Ziekten in bijvoorbeeld de 17de en 18de eeuw, die veel doden veroorzaakten. Die slachtoffers die daar zijn begraven, in bevroren grond, hebben in hun lichaam mogelijk nog sluimerende dodelijke infecties die vrij kunnen komen.

Afgelopen zomer verliep de winter in Siberië bizar heet. Temperaturen boven de 35 graden werden gemeten. Permafrost begon te ontdooien en een kadaver van een besmet rendier is daardoor bloot komen te liggen. De dodelijke bacterie die miltvuur ofwel antrax veroorzaakt kan bizar lang in ijs overleven. Zodra de smelt plaatsvond, verspreidde de bacterie zich onder de dieren en mensen. In tien dagen tijd stierven circa 2500 rendieren aan de bacterie. Ook is een jongetje van twaalf jaar overleden.

Een groot deel van de aarde is permanent bevroren. Wie weet welke bacteriën daar allemaal sluimeren? Onderzoekers voorspellen al lange tijd dat één van de effecten van klimaatverandering zou kunnen zijn, dat oeroude bacteriën vrijkomen zodra de temperaturen stijgen. Dit kunnen bekende ziekten zijn, waarvan we momenteel denken dat ze uitgeroeid zijn. Denk aan de pokken, of de Spaanse griep die grote aantallen slachtoffers maakten. Of dus Antrax, wat afgelopen zomer al gebeurde in een zeer afgelegen regio in Siberië. Maar het kan ook een compleet onbekend virus zijn, waar nog niets over bekend is. Hoe snel dit soort virussen aan de oppervlakte kunnen komen, is deels afhankelijk van de snelheid van de klimaatopwarming. Maar eigenlijk hebben we gewoonweg geen idee wat er allemaal in die permafrostlaag verborgen zit.
Bron: MeteoGroup en diverse onderzoeken

06/12/2016
Voor het eerst, sinds jaren, zien we in 2015 een daling in het gebruik van fossiele energie die niet te danken is aan economische recessie. Om te zorgen dat de aarde niet meer dan 2 graden opwarmt, zoals afgesproken op de Klimaatconferentie van Parijs, moet de CO2-uitstoot voor 2050 met 80 tot 90 procent omlaag.
Het totale energiegebruik lag wereldwijd in 2015 1 procent hoger dan het jaar ervoor, maar het aandeel van kolencentrales daarin kromp. Wereldwijd zorgt de verbranding van steenkool voor ruim een vijfde van alle CO2-uitstoot.
In China en de VS nam het kolengebruik het sterkst af. In de EU nam het energiegebruik ruim 1 procent toe. Het steenkoolgebruik in de EU is gedaald, met uitzondering van Nederland, waar nieuwe kolencentrales in gebruik zijn genomen. China levert met 30 procent van de CO2-uitstoot de grootste bijdrage aan de opwarming van de aarde gevolgd door de VS (14 procent) en Europa met 10 procent.

18/01/2016
In 2016 is opnieuw het warmterecord gebroken voor warmste jaar wereldwijd sinds weergegevens worden bijgehouden. Het record wordt voor een derde keer op rij gebroken.
Uit cijfers van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA blijkt woensdag dat het in 2016 0.99 graden celsius warmer was dan in 2015. Het is de eerste keer dat drie opeenvolgende jaren het warmterecord verbreken.

De warmtestijging is vooral in het Antarctische gebied gemeten. Daar werd het in de herfst temperaturen van 10 tot 15 graden boven het gemiddelde.

Volgens meteorologen van de ruimtevaartorganisatie is met deze cijfers een duidelijke trend van de opwarming van de aarde te zien. Zestien van de zeventien warmste jaren ooit zijn gemeten sinds 2001.

Het jaar 2016 had al andere warmterecords gebroken: In acht van de twaalf maanden van 2016 zijn de warmste temperaturen voor die maand gemeten. Dat gaat om januari tot en met september, met uitzondering van juni. De maand juli was zelfs de warmste maand ooit gemeten.

Volgens secretaris-generaal Petteri Taalas van de World Meteorological Organization laten metingen nieuwe recordhoogten zien voor CO2 en methaan in de atmosfeer, die beide mede de klimaatverandering veroorzaken. Het gehalte CO2 is inmiddels boven de symbolische maar belangrijke grens van 400 parts per million (ppm) gestegen.

26/01/2017
Gelekoorts uitbraak in Brazilië
Er zijn tot nu toe 386 verdacht gevallen met 47 doden te betreuren. Ook dreigen de vaccins op te raken.
De besmettingshaard ligt in landelijk gebied in het westen van Minas Gerias. Vorig jaar getroffen door een milieuramp. Een damwand van een ijzermijn begaf het.
De vraag is of dezelfde muggen verantwoordelijk zijn voor de uitbraak die ook het Dengue – Zikavirus verspreiden en of het een gevolg is van die milieuramp.

26/01/2017
De nieuwe Amerikaanse president Donald Trump heeft het Amerikaanse Milieuagentschap (EPA) bevolen om alle informatie op hun website over klimaatverandering te verwijderen. Jaren wetenschappelijk werk dreigen nu verloren te gaan. Medewerkers van het EPA zeggen dat er nu druk gewerkt wordt om die informatie 'te redden'. Een aantal klimaatwetenschappers en hackers zagen dit al aankomen, en waren tijdens de inauguratie van Trump druk bezig met het downloaden van de informatie om het vervolgens op te slaan op Europese servers.

Trump gelooft niet in klimaatverandering. Hij meent dat het ‘een hoax’ is van de Chinezen om Amerikaanse bedrijven een hak te zetten en wil alle initiatieven van zijn voorganger Barack Obama rond het onderwerp dan ook zo snel mogelijk doen verdwijnen.

De informatie daaromtrent op de website van het Witte Huis was al voor zijn inauguratie verdwenen en nu moeten ook de websites van overheidsagentschappen volgen. Het EPA werd bevolen om hun webpagina over klimaatverandering zo snel mogelijk aan te passen, en onder meer gedetailleerde data over uitlaatgassen te verwijderen.

De werknemers wordt ook verboden om nog met de pers te praten of zelf te communiceren via hun website of sociale media. De administratie van Trump wil ook de communicatie van andere overheidsagentschappen die werken rond milieuthema’s beteugelen.

28/01/2017
Na zware regens, en in de bergen veel sneeuw heeft Californië na een serie van extreem droge jaren weer volle stuwmeren, groene velden en rijk besneeuwde bergtoppen. De boeren konden de afgelopen jaren het hoofd amper boven water houden vanwege de aanhoudende droogte maar nu moeten ze proberen het hoofd letterlijk boven water te houden en het vee beschermen tegen het wassende water.

05/03/2017
De opwarming slaat genadeloos toe in de bergketen ten noorden van Italië die bekend is als een populaire wintersportbestemming. Maar hoe lang nog? De winters worden steeds korter. Ooit lag er van november tot april natuurlijke sneeuw in de bergen. Tegenwoordig met een beetje geluk van januari tot maart.
Om te voorkomen dat de economie en het sociale leven in de bergen instorten zorgt de overheid en het bedrijfsleven voor een winters aanblik door middel van kunstsneeuw.
Wereldwijd wordt dit probleem steeds urgenter.

23/03/2017
2016 was voor Yard Energy Group, met windmolens in onder meer Gelderland, Overijssel, Zuid-Holland en Zeeland het aller-slechtste windjaar sinds ze begonnen met meten (de windex) 6 jaar geleden. Volgens de metingen lag 2016 20% onder het langjarig gemiddelde. Het waait gewoon te weinig.
Andere eigenaren en diverse andere windmolenparken kampen met eenzelfde teleurstellende opbrengst.

Normaal is januari de meest winderige maand maar ook in 2017 vallen de resultaten tegen. Bijna 50% minder.
De oorzaak dient gezocht te worden in de hogedrukgebieden. In Nederland is het namelijk rustig als hogedrukgebieden het weer beïnvloeden. En dat was in 2016, vooral het najaar, en begin 2017 vaak zo en waait het niet zo hard. De oorzaak hiervan kan de klimaatverandering zijn dat bijdraagt aan het rustig weerbeeld in Nederland. Ook zijn de stormen afgelopen jaren enorm afgenomen.

21/04/2017
De vorstnachten van 19 en 20 april zijn in Nederland en Europa eigenlijk moeilijk in één bericht samen te vatten. Het was gekkenhuis: beregening, frostguards, gras kort maaien, frostbusters, FrosTect, Frozil, windmolens, vuurpotten, social media: echt alles heeft overuren gedraaid inclusief de fruittelers zelf uiteraard. In de meeste fruitregio’s is de afgelopen twee nachten nachtvorstbestrijding uitgevoerd, enkele waren van maandag op dinsdag al in touw. De temperaturen en de mate van ijsvorming varieerden sterk door het land en vaak ook nog per perceel. Volgens onderstaande weerkaarten van Weerplaza was het afgelopen nacht het koudst met temperaturen variërend tot wel -4,5 °C, dit is echter wel gemeten op 1,5 meter hoogte. Op 60 cm hoogte waar telers vaak meten, was het nog wel enkele graden kouder. Er werden zelfs grondtemperaturen genoemd van bijna -10 °C!

Van telers die niet konden beregenen, wisselen de verhalen sterk op dit moment van geen schade tot veel schade. In Zuid-Limburg waar geen beregening is zakte ook nog eens de temperaturen flink onderuit. NFO-kringvoorzitter Sjaak Walraven: “Met name in Zuid-Limburg heeft het hard gevroren variërend van -4 tot -8 °C in de dalen (gemeten op 60-75 cm hoogte). We hebben toch wel behoorlijke schade hier.” Momenteel wordt geïnventariseerd hoe groot de schade is, diverse media pikken het item nu op (zie onderstaande foto). Er is ook gewerkt bijvoorbeeld met vuurpotten en/of ventilatoren etc., maar die lijken ook maar beperkt geholpen te hebben. Ook in Zeeland daalde het kwik onder nul, daar zijn echter weinig mogelijkheden tot beregenen. NFO-bestuurder Rinus van’t Westeinde liet aan PZC Nieuws weten dat er schademeldingen komen uit de hele provincie Zeeland.
In het noordoosten van het land daalde het kwik ook flink. Kiwibessenteler Bernard Breman uit Uffelte toonde een trieste aanblik van zijn perceel op Facebook.

Opvallend was de snelheid van temperatuursdaling van woensdag op donderdag. Op veel plekken werd om 22:00 uur á 23:00 uur al gestart, een uitzonderlijk lange nacht die tot ongeveer 9:00 uur doorging.
Ook de waterschappen draaiden overuren, vooralsnog zijn er geen berichten dat er in die lange nacht problemen zijn geweest met de aanvoer.

Ook op Proeftuin Randwijk is twee nachten volop beregend. Op de 19e werd van 02.00 uur tot 8.45 uur beregend; de 20ste van 01.00 uur tot 8.00 uur.
Voorlopig zijn de koude nachten weer even van de baan, alhoewel het in het zuiden nog weer vrij koud kan worden. De temperaturen overdag zijn echter wel vrij laag voor de tijd van het jaar in combinatie met de bloesem.
Bron: Nederlandse Fruittelers Organisatie

11/06/2017
Er werd deze dag een zonkracht gemeten van 8.7 wat in Nederland zelden voorkomt. Als de ozon laag tijdelijk wat dunner is, bereikt meer uv-straling het aardoppervlak. Het record werd gemeten op 25 juni 1995 na de vulkaan uitbarsting op de Filippijnen in 1991. De zonkracht was toen 9.0. Door deze vulkaanuitbarsting was de ozonlaag de jaren erna dunner, waardoor de zonkracht sterker werd.

11/08/2017
Vorig jaar was het warmste jaar ooit gemeten. Het nieuwe record wordt veroorzaakt door klimaatverandering. Dat schrijven wetenschappers van een Amerikaans federaal agentschap in een nieuw rapport.
Het bureau National Oceanic Atmosphere Administration (NOAA) verzamelt maandelijks gegevens over weersverschijnselen en het klimaat. Ieder jaar wordt daarover een samenvatting gepubliceerd. Het zogenaamde State of the Climate-overzicht voor het jaar 2016 is donderdag gepubliceerd.

Een belangrijke factor voor de wereldwijde opwarming is volgens de onderzoekers de El Niño-cyclus. Dit natuurverschijnsel veroorzaakt de opwarming van het zeewater langs de evenaar in de oostelijke Stille Oceaan. De stroom verwarmd water die dan ontstaat, heeft effecten voor het weer in grote delen van de wereld.

State of the Climate is doorgaans gebaseerd op conservatieve, oftewel voorzichtige cijfers. Het bureau hanteert bewust een voorzichtige dataset. Zelfs met deze conservatieve inschatting, stellen de schrijvers in de publicatie dat weerspatronen en andere indicatoren een "steeds intenser wordende klimaatverandering" laten zien.

"De gemeten oppervlaktetemperaturen en het CO2-gehalte waren nog nooit zo hoog", staat in de samenvatting te lezen. Juist die cijfers worden door wetenschappers uitgelegd als belangrijke indicatoren voor klimaatverandering.

Andere peilers die in het NOAA-rapport worden opgesomd: de zeespiegelstijging, de hoeveelheid zee-ijs en extreme weersomstandigheden, zoals hevige regenval of juist langdurige droogte en het aantal tropische cyclonen.

2016 is het derde jaar op rij dat als "recordjaar" de boeken ingaat, sinds de metingen 137 jaar geleden begonnen. Voor het rapport baseert NOAA zich op de metingen die worden verricht door bijna vijfhonderd wetenschappers in zestig landen.

Het rapport over 2016 is de eerste jaarlijkse samenvatting die het overheidsagentschap publiceert onder de Amerikaanse president Donald Trump. Hij stelde Scott Pruitt, die sceptisch is over klimaatverandering, aan als hoofd van de Amerikaanse milieudienst EPA.

30/08/2017
Sinds 1996 is het water in de Kaspische zee , een zoutwater meer tussen Europa en Azië al 1.5m gezakt door de klimaatverandering. Uit analyse blijkt dat de belangrijkste oorzaak bet het dalen van de waterstand het resultaat is van verdamping door de stijgende oppervlaktetemperatuur.
Als de waterstand jaarlijks 7cm verder afneemt kunnen delen van het meer over 75jaar al verdwenen zijn.

06/10/2017
De Nederlandse Bank waarschuwt voor klimaatverandering en dat de overgang naar een klimaatneutrale economie meer aandacht van banken en verzekeraars vraagt. Er is sprake van toenemende risico’s door extreem weer.

10/10/2017
De bodem daalt sneller dan de zeespiegel stijgt. Aanzienlijke investeringen zijn noodzakelijk om de
kosten van bodemdaling op lange termijn beheersbaar te houden.
De slappe bodem zorgt voor bodemdaling variërend tussen 0,5 en 2,0 cm per jaar. Ter vergelijking,
de huidige zeespiegelstijging bedraagt voor de Nederlandse kust circa 0,2 cm per jaar. De KNMI’14
scenario’s geven een zeespiegelstijging van 0,35 tot 1,0 cm per jaar aan. Bodemdaling gaat dus op
sommige locaties een factor 10 sneller dan zeespiegelstijging.

De bodem in een aanzienlijk deel van Nederland daalt voornamelijk in het westen en noorden. Dit proces verloopt behoorlijk snel en wordt vrijwel geheel toegeschreven aan menselijk handelen. Op de achtergrond zijn ook hele trage en zwakke geologische processen gaande van natuurlijke oorsprong, die verband houden het met einde van de laatste ijstijd. De bodemdaling in het noorden houdt overigens (ook) verband met de aardgaswinning.

In de loop van honderden jaren werd de behoefte aan land groter en uiteindelijk werden veengebieden ook met molens droog gemaald. Daarbij verschenen er ook steeds meer dijken in het Hollandse landschap. Het gevolg was dat de gronden steeds verder gingen dalen. Lag West Nederland duizenden jaren geleden boven de zeespiegel, inmiddels zijn de diepste delen gedaald tot meters onder NAP. Het laagste gelegen stukje Nederland, in de Zuidplaspolder ten noordoosten van Nieuwerkerk aan de IJssel, ligt zelfs op circa 6,76 meter onder NAP!
Omdat er met zwaardere machines wordt gewerkt, en er ook volop wordt gebouwd (stedelijk gebied en bijbehorende infrastructuur), drukt dit als het ware nog eens extra op de kwetsbare bodem. Mensen die bijvoorbeeld in het Groene Hart van Nederland worden ondervinden de bodemdaling in de praktijk. Neem een stad als Gouda. Daar moet men om de paar jaar het stoepje bij de voordeur ophogen. Het huis is goed gefundeerd en staat stabiel, maar de omliggende tuin daalt. Met centimeters per jaar!

De problemen van klimaatverandering (onder meer extremere stortbuien en stijgende zeespiegel) worden op termijn vrijwel onoplosbaar. Door die opwarming gaat de oxidatie van het veen trouwens ook nog eens sneller. Het broeikaseffect zelf wordt door ontvenning nog eens versterkt. Het proces is een extra bron van CO2. Als je alles optelt in alleen Nederland, komt deze uitstoot overeen met de emissie van 2 miljoen auto’s! Kostenramingen om de toenemende problemen en risico’s tegen te gaan, worden geschat op om en nabij de 20 miljard euro tot het jaar 2050.

01/09/2017
Recente studies tonen aan dat de erosie, van de Engelse kliffen, de afgelopen 150 jaar is toegenomen en ruim twintig tot dertig centimeter per jaar bedraagt. In de eeuwen daarvoor was dit gemiddeld zes centimeter per jaar.
Deze zomer stortte bijvoorbeeld een deel van de kliffen bij de Seven Sisters in en verdween er 50.000 ton kalkrots in zee. Langs de zuidkust dreigen duizenden huizen de komende jaren in zee te storten en begint men zich zorgen te maken in de tempo waarin de kalkrotsen verdwijnen.

28/11/2017
Door de klimaat verandering neemt het aantal parasieten zoals wormen toe en dat kan gevaarlijk zijn. Het zorgt voor gezondheidsrisico’s bij dieren en mensen. Er kunnen daardoor problemen ontstaan met lever, longen, hersenen en de ogen. Het blijkt tevens dat maar een kwart van de honden en katten zijn ontwormt.

26/01/2017
Meer hittegolven en problemen door warme nachten in de stad, niet alleen rond de Middellandse Zee maar nadrukkelijk ook in en rond Nederland. Dat is een belangrijke conclusie in het deze week uitgebracht vierjaarlijkse rapport van het Europese Milieuagentschap over risico’s van de opwarming van de aarde voor Europa.

De opwarming van de aarde leidt tot verhoogde risico’s op hittegolven en droge episoden, en de temperatuur op de warmste dagen en nachten stijgt in de scenario’s meer dan de gemiddelde opwarming. Omdat in steden de temperatuur vaak hoger ligt dan in landelijk gebied (stedelijke hitte-eiland) is de impact van deze hete en droge dagen in steden groter.

Voor dit rapport is onder andere gebruik gemaakt van de KNMI Klimaatscenario’s en de Klimaateffectatlas. De bevindingen zijn dan ook consistent met onderzoek en publicaties van het KNMI. Ook in bevindingen over de risico’s van overstromingen, wateroverlast en zeespiegelstijging herkent het KNMI zich.

Met dit rapport van de EMA en de periodiek uitgebrachte KNMI klimaatscenario’s kunnen we in Nederland inspelen op de recente ontwikkelingen en inzichten. De volgende editie KNMI klimaatscenario’s, die rond 2021 wordt verwacht, zal veel gedetailleerder ingaan op de risico’s die zich afspelen in het stedelijk gebied.

Andere effecten:
De regio's van Europa worden als gevolg van klimaatverandering geconfronteerd met een stijgende zeespiegel en extremer weer, zoals frequentere en intensere hittegolven, overstromingen, perioden van droogte en stormen. Betere en flexibelere aanpassingsstrategieën, beleidslijnen en maatregelen zullen van cruciaal belang zijn om deze gevolgen te verzachten.

De klimaatverandering zal nog vele decennia voortduren. De omvang van de klimaatverandering in de toekomst en de gevolgen ervan zullen afhangen van de doeltreffendheid waarmee we uitvoering geven aan onze wereldwijde overeenkomsten om broeikasgassen terug te dringen, maar ook van de juiste aanpassingsstrategieën en beleidsmaatregelen om de risico's van de huidige en verwachte klimaatextremen te verminderen.

De waargenomen klimaatveranderingen hebben nu al uiteenlopende gevolgen voor ecosystemen, de economie en de gezondheid en het welzijn van mensen in Europa, aldus het rapport, getiteld ‘Climate change, impacts and vulnerability in Europe 2016’. Zowel in Europa als elders ter wereld wordt het ene record na het andere gebroken wat betreft temperatuur en het niveau van de zeespiegel. Het zee-ijs in het noordpoolgebied slinkt steeds meer. Neerslagpatronen veranderen waardoor natte regio's in Europa doorgaans natter worden en droge regio's droger. Het volume van gletsjers en sneeuwbedekking neemt af. Tegelijkertijd nemen in veel regio's klimaatgerelateerde extremen zowel qua frequentie als qua intensiteit toe zoals bijvoorbeeld hittegolven, zware neerslag en droogte. Verbeterde klimaatprognoses leveren verdere aanwijzingen op dat de klimaatgerelateerde extremen in veel Europese regio's zullen toenemen.

De prognose is dat Zuid- en Zuidoost-Europa een hotspot van klimaatverandering zal worden, aangezien zich daar naar verwachting de meeste negatieve gevolgen zullen voordoen. In deze regio is nu al sprake van een sterke toename van hittegolven en neemt de neerslag en het volume van rivieren af, waardoor het risico op nog intensere droogteperioden, lagere gewasopbrengsten, verlies aan biodiversiteit en bosbranden is gestegen. Verwacht wordt dat de risico's voor de gezondheid en het welzijn van de mens zullen toenemen als gevolg van frequentere hittegolven en veranderingen in de verspreiding van klimaatgevoelige infectieziekten.

Ook kustgebieden en overstromingsgebieden in westelijke delen van Europa worden beschouwd als hotspots: zij hebben te kampen met een verhoogd risico aan overstromingen als gevolg van de stijgende zeespiegel en een mogelijke toename van stormvloeden. De klimaatverandering leidt ook tot grote veranderingen in mariene ecosystemen als gevolg van verzuring van de oceaan, opwarming en de uitbreiding van zuurstofarme dode zones.

Ook ecosystemen en menselijke activiteiten in het noordpoolgebied zullen sterk worden getroffen als gevolg van de bijzonder snelle stijging van de lucht- en zeewatertemperaturen en het daarmee samenhangende smelten van land- en zee-ijs.

Hoewel sommige regio's mogelijk ook positieve gevolgen zullen ondervinden, zoals betere omstandigheden voor de landbouw in delen van Noord-Europa, zullen voor de meeste regio's en sectoren de gevolgen negatief zijn.

Ecosystemen en beschermde gebieden in heel Europa staan onder druk door de klimaatverandering en andere stressfactoren, zoals veranderingen in bodemgebruik. Het rapport laat zien dat de gevolgen van de klimaatverandering een bedreiging vormen voor de biodiversiteit zowel op het land als in de zee. Veel dier- en plantensoorten ondergaan veranderingen in hun levenscyclus en migreren naar het noorden en hogergelegen gebieden, terwijl diverse invasieve soorten zich hebben gevestigd of hun verspreidingsgebied hebben vergroot. Ook mariene soorten, waaronder visbestanden die belangrijk zijn voor de handel, migreren noordwaarts. Deze veranderingen zijn van invloed op verschillende ecosysteemdiensten en economische sectoren, zoals de landbouw, de bosbouw en de visserij.

De voornaamste gezondheidseffecten van de klimaatverandering hangen samen met extreme weergebeurtenissen, veranderingen in de verspreiding van klimaatgevoelige ziekten en veranderingen in sociale en milieuomstandigheden. Miljoenen mensen in Europa zijn de afgelopen tien jaar getroffen door overstromingen in rivier- en kustgebieden. De gezondheidseffecten omvatten letsel, infecties, blootstelling aan gevaarlijke chemische stoffen en psychische gevolgen. Hittegolven komen steeds vaker voor en de intensiteit ervan is toegenomen, met als resultaat tienduizenden voortijdige sterfgevallen in Europa. De prognose is dat deze trend een stijgende lijn zal vertonen en zich verder zal versterken, tenzij voldoende aanpassingsmaatregelen worden genomen. De verspreiding van tekensoorten, de Aziatische tijgermug en andere ziektedragers verhoogt het risico op de ziekte van Lyme, door teken overgedragen encefalitis, westnijlvirusinfecties, dengue, chikungunya en leishmaniase.

De economische kosten van de klimaatverandering kunnen zeer hoog oplopen. In de lidstaten van de Europese Economische Ruimte (EER) kan meer dan 400 miljard EUR aan economische verliezen sinds 1980 worden toegeschreven aan klimaatgerelateerde extreme gebeurtenissen. De beschikbare ramingen van de toekomstige kosten van klimaatverandering in Europa nemen slechts bepaalde sectoren in aanmerking en zijn uiterst onzeker. De verwachte kosten van de schade zijn hoe dan ook het grootst in het Middellandse Zeegebied. Ook gevolgen van de klimaatverandering die buiten Europa plaatsvinden, hebben een invloed op Europa door handelseffecten, infrastructurele, geopolitieke en veiligheidsrisico's, en migratie.
Aanpassing en kennis verbeteren

Het gaat de goede kant op met de integratie van aanpassing aan de klimaatverandering in ander beleid, maar er is ruimte voor verdere verbetering. Andere mogelijke vervolgmaatregelen zijn onder meer het versterken van de beleidssamenhang op verschillende beleidsterreinen en bestuursniveaus (EU, transnationaal, nationaal en subnationaal), flexibelere vormen van aanpassingsgericht beheer en het combineren van technologische oplossingen, op ecosystemen gebaseerde benaderingen en 'zachte' maatregelen.

In toenemende mate worden in Europa diensten op het gebied van klimaat en aanpassing ontwikkeld en ingezet. Op verschillende gebieden zou het nuttig zijn te beschikken over betere kennis, bijvoorbeeld over beoordelingen van kwetsbaarheid en risico's op verschillende schaalniveaus en over het monitoren, rapporteren en evalueren van aanpassingsmaatregelen, de kosten en baten ervan, en hun synergieën en wisselwerking met ander beleid.
Achtergrond

Het rapport is een op indicatoren gebaseerde beoordeling van de klimaatverandering zoals deze zich in het verleden heeft voltrokken en naar verwachting in de toekomst zal ontwikkelen, en van de gevolgen ervan op ecosystemen en de samenleving. Er wordt tevens gekeken naar de kwetsbaarheid van de samenleving voor deze gevolgen en naar de ontwikkeling van aanpassingsgericht beleid en de kennis die daaraan ten grondslag ligt.

Het rapport is opgesteld door het Europees Milieuagentschap in samenwerking met het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek van de Europese Commissie, het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding, het Regionaal Bureau voor Europa van de Wereldgezondheidsorganisatie en drie Europese thematische centra (ETC-CCA, ETC-BD en ETC-ICM). Dit is het vierde rapport in de reeks ‘Climate change, impacts and vulnerability in Europe’, waarvan elke vier jaar een nieuwe editie verschijnt. Deze editie is bedoeld ter ondersteuning van het voor 2018 geplande tenuitvoerleggings- en beoordelingsproces van de EU-strategie voor aanpassing aan de klimaatverandering (2013), alsook ter ondersteuning van de ontwikkeling van nationale en transnationale aanpassingsstrategieën en -plannen.
Bron: KNMI en Europese Milieu Agentschap

01/02/2017
Chili gaat gebukt onder de hevigste bosbranden ooit. Er is nog steeds sprake van 61 brandhaarden in het midden en zuiden van het land. Tot vandaag is er 480.000 hectare in vlammen opgegaan. Ruim duizend huizen zijn verwoest en 11 mensen gedood. De vuurzee wordt bedwongen door teams uit onder meer Rusland, Brazilië, Portugal, Frankrijk en Spanje.

27/06/2017
Het aantal bosbranden ontstaan door bliksem in bossen in Canada en de Amerikaanse staat Alaska neemt toe.

Sinds 1975 is het aantal branden in dat gebied veroorzaakt door onweersbuien gemiddeld met 2 tot 5 procent toegenomen. Dat blijkt uit een nieuwe studie van NASA die maandag is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Climate Change. De Nederlandse en Amerikaanse klimaatonderzoekers schrijven de toename toe aan klimaatverandering.
82 procent van de bosbranden die in 2014 woedden in het noordwesten van Canada werd veroorzaakt door bliksem. In Alaska gingen stukken bos zelfs in 95 procent van de gevallen in vlammen op ten gevolge van blikseminslag.

Volgens hoofdonderzoeker Sander Veraverbeke van de Vrije Universiteit Amsterdam kruipen de branden steeds verder noordwaarts, richting de toendra, meldt de Volkskrant dinsdag. Hij stelt in de krant dat een deel van de bodem die permanent bevroren is, kan ontdooien als daar grote bosbranden uitbreken. Als dat gebeurt ontstaat volgens Veraverbeke een kettingreactie: De broeikasgassen dragen bij aan de opwarming, en extra opwarming veroorzaakt extra onweer en dus nog meer bosbranden. De wetenschappers gebruikten satellietbeelden en een netwerk van bliksem-detectoren op de grond om tot hun bevindingen te komen.

25/10/2017
In Portugal is afgelopen maanden een areaal ter grootte van Brabant afgebrand. De laatste dagen woedden bosbranden in Noordwest-Italië. Het gevaar is nog niet geweken. De bizar grote bosbranden in Portugal zijn nog maar recent achter de rug. Er is 520.000 hectare opgebrand. De Europese Unie heeft berekend dat (qua oppervlak) circa 60% van alle Europese bosbranden dit jaar in Portugal voorkwamen. Het is nog nooit eerder voorgekomen dat er zo’n groot oppervlak aan bos verloren is gegaan in Portugal.
Dit soort rampen zijn niet toe te spelen op een enkele oorzaak. De verandering van landgebruik is waarschijnlijk de grootste boosdoener. Natuurlijke bossen worden vervangen door bossen die voor de houtproductie aangeplant worden. Zo vinden we in Portugal tegenwoordig veel Eucalyptusbomen, een boomsoort die snel groeit. Maar deze snelgroeiende, economisch interessante boomsoort, brandt ook snel. Ze bevatten een olie, waardoor een brandende eucalyptusboom een ware brandhaard is. Door de olie knappen stukken bast af en vliegen bladeren met kracht in het rond. Zo’n brandend stuk bast wordt door de wind meegevoerd en kan op een andere plaats een nieuwe brand veroorzaken. Deze eucalyptusbomen zijn niet inheems en worden dus aangeplant.

En dan is klimaatverandering uiteraard een oorzaak die hier ook aan meespeelt. Ook in Portugal weet de temperatuur steeds grotere hoogtes te bereiken. Buien pakken zwaarder uit en brengen zo ook vaker onweer met zich mee. Soms zelfs droog onweer. Door de hete lucht verdampt de regen voordat die de grond bereikt. Blikseminslag is één van de grootste oorzaken van bosbranden. Hogere temperaturen zorgen ervoor dat de vegetatie nog verder uitdroogt. Zo komt op nog grotere schaal ‘brandstof’ voorhanden.

25/10/2017
In California geldt momenteel de hoogste bosbrandalert. De laatste dagen woedden er nu diverse bosbranden. De temperaturen lopen zelfs op tot 40 graden, een absoluut record zo laat in oktober.
Afgelopen winter heeft veel regen gebracht voor California, waardoor de vegetatie flink gegroeid is. Daarop volgde een droge en hete zomer, die nu al lang standhoudt. De temperaturen blijven hoog en de bossen zijn uitgedroogd.

07/12/2017
Hevige bosbranden in Amerika bereiken nu Los Angeles en bedreigt nu het sterrenreservaat. Meer dan 1000 brandweerlieden doen hun best om de verschillende vuurzeeën in het 60 ha gebied onder controle te krijgen.
Er staan huisjes in dit gebied met een marktwaarde van 25 miljoen euro.

18/12/2017
Op dit moment woed de grootste bosbrand ooit in Californië. Tussen Los Angeles en Santa Barbara in California staan twee natuurparken van bijna 1000 vierkante kilometer in brand. Nog nooit in de geschiedenis van Californië woedde er zo’n grote brand. Brandweermannen zijn al maanden in de weer om de branden in de natuurparken rondom Los Angeles en Santa Barbara te bestrijden. Na de zomer steken de zogenaamde St Ana winden op die droge lucht uit de Mojave woestijn over de bergketens richting de kust sturen. De föhnwinden nemen langs de kust door de ligging van hogedrukgebieden op de Oceaan en het continent soms toe tot orkaankracht waarbij de luchtvochtigheid daalt soms tot onder de 10%.
De situatie rondom Santa Barbara en Los Angeles blijft de komende dagen of weken kritiek.

Net zoals de rest van de wereld warmt het ook in Californië op. Ook daar ligt de gemiddelde temperatuur ruim een graad hoger dan 100 jaar geleden. Door hogere temperaturen drogen gronden en bossen uit en worden zo vatbaarder voor brand. Het bosbrandseizoen is langer geworden, het begint vaak al in maart en eindigt in het najaar. Er is ruim voldoende brandstof voor de branden. Ook op dit moment blijft regen uit. Rondom een groot hogedrukgebied op de Stille Oceaan trekken fronten vanaf de Oceaan noord van de branden langs.

19/12/2017
De branden in Californië hebben Montecito, het bekende dorp voor ijken, bereikt. De vuurzee bedreigt nu de huizen van onder anderen Opray Winfrey en Rob Lowe

07/02/2017
De gevreesde agressievere Zuid-Amerikaanse legerworm heeft met graanexporten via het eilandstaatje Sao Tomé het Afrikaanse continent bereikt.
Boeren zagen eerst het verschil niet doordat Afrika zijn eigen legerworm heeft. Totdat
de indringer complete oogsten verwoeste. Het insect is inmiddels gesignaleerd in Ghana en Malawi. Duizenden hectares zijn al door het insect kaal gevreten. Van de maïs blijft alleen een stokje over. Dit is echt een bedreiging voor de levensonderhoud.
Het Midden-Oosten en Azië liggen binnen het bereik van de legerworm. Europa lijkt ervan gevrijwaard maar met de klimaatverandering kun je deze worm ook in Zuid-Europa verwachten.

11/03/2017
De mensheid is nu in een rap tempo bezig de aarde te vernietigen. Er sterven tegenwoordig zoveel dieren en plantensoorten uit, dat op dit moment de zesde massa-extinctie op onze planeet plaats vindt. Tijdens een massa-extinctie sterven organismen in een relatief korte tijdsduur uit.
De zesde massa-extinctie wordt o.a. veroorzaakt door ontbossing, landontginning, de introductie van invasieve soorten, verhoogde emissies (waardoor de oceaan verzuurt en het klimaat verandert) en toegenomen gebruik van gifstoffen. Hierdoor wordt 41% van alle amfibieën en 26% van alle zoogdieren met uitsterven bedreigd. Opmerkelijk is dat soorten nu honderd keer sneller uitsterven dan gebruikelijk is tussen massa-extincties.
Het kapitalisme, met zijn grote kloof tussen verlangen en behoefte, veroorzaakt nu de vernietiging van de aarde door de mensheid. Mogelijke oplossingen zijn eventueel het tot de helft van de planeet uit te roepen tot natuurreservaat, zodat ecosystemen zich mogelijk nog tijdig kunnen herstellen.

De vorige vijf grootste massa-extincties waren:
1: 445 miljoen jaar geleden, laat-Ordovicische massa-extinctie. Mogelijke oorzaak: Afkoelen klimaat of gammaflits door imploderen van een nabije ster.
2: 360 miljoen jaar geleden, laat-Devonische massa-extinctie. Mogelijke oorzaak: Opkomst van landplanten of een meteorietinslag.
3: 252 miljoen jaar geleden, Perm-Trias massa-extinctie. Mogelijke oorzaak: Methaanproducerende bacteriën
4: 202 miljoen jaar geleden, Trias-Jura massa-extinctie. Geen sluitende verklaring.
5: 66 miljoen jaar geleden, Krijt-Paleogeen massa-extinctie. Oorzaak: Meteorietinslag of verhoogd vulkanisme
6: 8000 BC tot heden, Homo sapiens massa-extinctie. Oorzaak: De mensheid.

27/03/2017
Het aantal boerenlandvogels is sinds 1960 met ruim tweeënhalf miljoen afgenomen. Enkele soorten zijn al bijna niet meer in het agrarische beeld te vinden.
Van de veldleeuwerik zijn naar schatting 750.000 van de 1,1 miljoen broedparen verdwenen. Ook bij de patrijs (93 procent), zomertortel (92 procent), ringmus (93 procent) en de grutto (68 procent) waren grote afnames te zien in de aantallen. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) maandag.
Hoewel laatste jaren werk is verricht om de boerenlandvogels te beschermen, is van een afvlakking nog geen sprake. De daling in het aantal boerenlandvogels beperkt zich niet alleen tot Nederland; ook in de rest van Europa is een afname te zien. Het European Bird Census Council berekende dat sinds 1980 zo'n 300 miljoen broedparen zijn verdwenen in Europa.
In Nederland komt de afname volgens het CBS mede door het onttrekken van landbouwgrond voor woningbouw en wegen. Ook zorgt het meer en vaker bemesten en maaien van het land voor een vermindering van de hoeveelheid en diversiteit van de insecten die vogelsoorten eten. Bovendien verdwijnen door intensiever mesten en maaien vaak vogelnesten.

Terwijl het aantal boerenlandvogels in Nederland sterk afneemt, is de ganzenpopulatie de laatste vijftig jaar vertienvoudigd. In januari 2014 waren er in Nederland ongeveer 2,4 miljoen ganzen. De meest voorkomende ganzensooren zijn de kolgans (863.000), brandgans (654.000) en de grauwe gans (415.00). De laatste jaren is ook een stijging te zien bij de Canadese gans en de Nijlgans. De gans wordt niet als een boerenlandvogel beschouwd. Dat komt omdat ze het boerenland vooral gebruiken voor het vinden van eten en niet gebruiken als broedplaats.

04/04/2017.
Niet eerder kwamen er zo vroeg in het jaar meldingen binnen over wespen en clustervliegen. De clustervlieg zoekt samen met een groot aantal soortgenoten in het najaar een gebouw of huis op om te overwinteren.
Vorig jaar zorgden wespen ook al vroeg in het jaar voor overlast en die periode hield lang aan tot het najaar.
Dit jaar zijn de zachte winters en vele temperatuurschommelingen de oorzaak die bijdragen aan de verstoring van het ecosysteem van de Koninginnewespen en clustervliegen. Ook was de maart maand relatief warm.
Normaal gesproken komen de koninginnenwespen pas eind april uit hun winterslaap. Dan gaan ze op zoek naar een geschikte plek om een nest te bouwen en vliegen ze dan volop heen en weer.

25/05/2017
Volgens een eerdere studie staat er negen procent meer bos op aarde dan we eerst dachten. Als die studie (gebaseerd op satellietbeelden) klopt, dan lijkt dit goed nieuws te zijn voor de strijd tegen de opwarming van de aarde. Bomen en andere planten halen immers CO2 uit de lucht en zetten deze om in zuurstof en (door het koolstof in de CO2) in biomassa.

Maar het planten van bossen alleen zal de klimaatopwarming niet tegenhouden. Een computermodel uit een Duitse studie laat zien dat, als we er in korte tijd zouden slagen om de nodige bossen aanleggen, we vele landbouwgronden of ecosystemen op onze aardbol vernietigen. Het verminderen van CO2-uitstoot is dus echt de enige echte rem op klimaatopwarming.
Bron: www.dekennisvannu.nl

26/05/2017
Een club van Duitse insectenkenners die op een wetenschappelijke manier insecten meten in een natuurreservaat in Noordwest-Duitsland, heeft in 24 jaar tijd een achteruitgang met 78 procent vastgesteld. De resultaten van hun onderzoek staan in Science. Als redenen voor de achteruitgang denken ze bij Natuurpunt onder meer aan veranderingen in landgebruik en verlies aan leefgebied. "Ook de kwaliteit van de overgebleven leefgebieden staat sterk onder druk. Enerzijds door de massa stikstof die neerdaalt op onze natuur. Anderzijds door de pesticiden die gebruikt worden en waarvan de exacte impact moeilijk te bepalen lijkt. Tel daar nog klimaatverandering bij, en je hebt een dodelijke cocktail."
Bron: vilt.be

26/05/2017
Duitse onderzoekers hebben ontdekt dat het aantal insecten in sommige gebieden dramatisch is afgenomen. Vanaf 1989 zoeken zij uit hoeveel insecten er huizen in natuurgebieden rond de stad Krefeld en ze komen tot een daling van bijna 80% in 2013 ten opzichte van 1989.Deze afname geld niet alleen voor Duitsland maar ook voor andere landen. Zo ging het aantal insecten in Schotland met 60% achteruit.
In Nederland zal het waarschijnlijk niet veel anders zijn. Er leven in Nederland nu zo’n 20.000 soorten insecten. De achteruitgang is onder meer waarneembaar aan de auto. Vroeger (jaren 60 – 90 vorige eeuw) zat de auto (gril) vol met insecten, nu nauwelijks meer. Wat wel een feit is dat het gemiddeld wat warmer wordt waardoor er nieuwe insecten bijkomen. Insecten waarvoor je vroeger naar Frankrijk moest zitten nu bij ons. Het weer kan er ook voor zorgen dat populaties het ene jaar instorten en het andere jaar weer uitdijen.
In elk geval dreigen de bijen, krekels en vlinders uit te sterven. Deze conclusie is vorig jaar getrokken door wetenschappers uit 12 4 landen en kan grote gevolgen hebben. Want ze dienen als voedsel voor onder ander vleermuizen, zwaluw en de koolmees en dienen als bestuivers voor gewassen, fruit, groenten en noten.
Waarschijnlijk is de landbouw de belangrijkste oorzaak van de achteruitgang door het gebruik van bestrijdingsmiddelen en snel groeiende grassoorten. Ook het vele bemesten van de akkers doordat er zoveel stikstof in de bodem komt waardoor bloemen en kruiden niet meer groeien. Maar ook in de stad kunnen ze veel doen door het meer planten van insectvriendelijke soorten en door het groen een beetje te laten verslonzen, zodat larven tot ontwikkeling kunnen komen.

26/05/2017
De appeloogst 2017 is grotendeels mislukt. Op verschillende plekken in Nederland is de opbrengst twee derde lager dan normaal. Het extreem koude weer van de afgelopen periode, met zelfs strenge vorst in de nacht van 19 op 20 april, heeft de bloesem van veel appelbomen dusdanig beschadigd dat er amper appels aan de bomen groeien.
Brancheorganisatie GroentenFruit laat weten dat telers in grote delen van Nederland hun oogst zien mislukken. Uit Zuid-Limburg, de Betuwe en zelfs Zeeland horen we geluiden dat er nagenoeg geen appels groeien. Ook de oogsten in Duitsland en België hebben door vorst zware klappen opgelopen, meldt de brancheorganisatie. Belgische telers vrezen zelfs dat ze in één nacht bijna tachtig procent van hun oogst verloren.
Carlos Faes van de Philips Fruittuin in Eindhoven vermoedt dat appelhandelaren gaan speculeren. Het zou me niet verbazen als ze appels van de vorige oogst langer in de koelhuizen laten liggen om ze vervolgens op de markt te brengen als het aanbod schaars is en de prijs hoog.
In Helmond wist appelboer Rik Jurrius de vorst met beregening wel buiten de deur houden. Maar ook na de vorst bleef het koud. Insecten vlogen er niet op uit waardoor de bestuiving van de bloemen slecht was. Ook dat zorgt voor een mindere opbrengst.
Bron: De fruitteeltkrant

11/06/2017
Bomen sterven en jonge vogels breken hun pootjes als gevolg van de gigantische uitstoot van stikstof. Zure regen lijkt misschien iets van vroeger. Maar door de weer toenemende uitstoot van stikstof verzuurt de natuur nog steeds. Bomen en planten gaan dood door een overmaat aan stikstof, eischalen worden steeds dunner, waardoor de inhoud verdroogt, en jonge vogels breken al in het nest hun botten bij gebrek aan kalk, vertelt onderzoeker Arnold van den Burg van het bureau Biosphere.

De ‘oude vorm’ van zure regen betrof uitstoot van onder andere zwaveldioxide uit de industrie. Die uitstoot was met name in de jaren zeventig van de vorige eeuw tot grote hoogte gestegen. Die uitstoot is aangepakt, waardoor zelfs wel eens smalend wordt gezegd dat zure regen een verzinsel was van de milieubeweging. Maar ondertussen zorgt de uitstoot van stikstof, met name uit de landbouw, voor een voortdurende vermesting en ook zuring. En die stikstofuitstoot neemt de laatste jaren weer toe!

Arnold van den Burg vergelijkt de natuur onder die hoge stikstofuitstoot met een junkfoodconsument: het vele stikstof - een essentiële bouwstof voor plant en dier – jaagt de groei van planten aan, maar veel andere essentiële voedingsstoffen ontbreken. Daardoor missen bijvoorbeeld eikenbomen bepaalde aminozuren (bouwstenen van eiwitten) en sterven ze nu massaal af.

Een tweede effect van het stikstofoverschot is dat er zuur wordt gevormd. Dat zuur lost kalk in de bodem op, dat daardoor uitspoelt. In de tweede helft van de vorige eeuw is op die manier al een enorm kalktekort ontstaan, dat nooit is aangevuld. Nu wordt dat alleen maar weer erger. De gevolgen ziet Van den Burg in de nestkasten waar hij onderzoek mee doet: mezenkuikens breken hun poten of ze krijgen pootjes die haast van rubber lijken, als gevolg van een ernstig kalktekort.

Volgens Van den Burg moeten er twee dingen gebeuren. Ten eerste moet ‘de kraan dicht’ waar het de overmatige uitstoot van stikstof betreft. ‘Het is op dit punt allang geen vijf voor twaalf meer, het is al twee of drie uur!’, stelt hij. Omdat er al zoveel schade is aangericht, moet er ook herstelwerk worden gedaan. ‘Ik zou het liefst een groot experiment opzetten met het bekalken van de bossen op de hoge zandgronden’, zegt de onderzoeker. Met een uitgekiend mengsel van kalk en andere essentiële elementen, moeten we kijken of we de tekorten in de bossen weer kunnen aanvullen. Het is vooral zoeken naar geldschieters die zo’n experiment aandurven.

Van der Burg noemt de problemen rond de stikstofuitstoot erger dan de klimaatverandering: "Klimaatverandering, dat gaan wij als mensen direct voelen. De stikstofuitstoot is 'alleen maar' een probleem van de natuur. Maar ondertussen is dat probleem wel gigantisch geworden. Het is in de bossen op bijvoorbeeld de Veluwe al heel stil aan het worden. Vogels verdwijnen bij gebrek aan voedsel, want ook slakken en insecten verdwijnen bij gebrek aan kalk! En anders dan het klimaatprobleem, is de stikstofuitstoot vooral een Nederlands probleem. Door al ons gesleep met veevoer over de wereld zitten we hier met een bizar overschot aan voedingsstoffen."
Bron: Vroege vogels

12/07/2017
Er is op aarde een 'biologische vernietiging' gaande van diersoorten die groter is dan gedacht. Wetenschappers denken dat er een massa-extinctie aan de gang is, zoals in de prehistorie.
Wetenschappers hebben bedreigde en niet-bedreigde diersoorten onderzocht. Vele soorten verliezen in razendsnel tempo leefgebied door menselijke overbevolking en overconsumptie.

Zo verloor bijna de helft van de zoogdieren op het land zo'n tachtig procent van hun leefgebied in de afgelopen eeuw. Uit het onderzoek, gepubliceerd in wetenschappelijk blad PNAS, blijkt dat een derde van de soorten die leefgebied verliezen, niet als bedreigd wordt aangemerkt. De afgelopen decennia is vijftig procent van alle dieren verdwenen van aarde. De wetenschappers concluderen dat een nieuwe massa-extinctie al verder gevorderd is dan gedacht.

De wetenschappers zien de komende twintig jaar somber in: Er zullen steeds krachtigere aanvallen op de biodiversiteit plaatsvinden. De mensheid zal uiteindelijk een hele hoge prijs moeten betalen voor het reduceren van het enige leven dat we kennen in dit universum.
De laatste massa-extinctie was 65 miljoen jaar geleden, toen stierven alle dinosauriërs uit.

28/08/2017
De Aziatische tijgermug is ook opgedoken in Assen. De mug werd op 11 augustus ontdekt. Daarop is gestart met de bestrijding van de schadelijke mug. De mug is dit jaar op zeven plekken gevonden.

Ook zie je door de klimaatverandering exotische planten opduiken waaronder de Reuzenbalsemien. Zelfs al waargenomen in het Witteveen en het Aamsveen en diverse wegen in het buitengebied van Haaksbergen. De plant bloeit nu prachtig met witte roze of paarse geurende bloemen. Een invasieve schadelijk exoot die inheemse soorten weg concurreert en schade toebrengt aan de biodiversiteit.

30/08/2017
De Aziatische hoornaar, een soort grote wesp, belande in 2004 voor het eerst in Europa, via potten aardewerk uit China die in Bordeaux aan land kwamen. Sindsdien heeft de wesp zich verspreid over Frankrijk, Spanje en Groot-Brittannië. De laatste maanden is hij ook gezien in België en is Nederland al genaderd op slechts 40km van de grens. Het is een kwestie van tijd voordat deze wesp in Nederland opduikt. In Frankrijk, Groot-Brittannië en België slaan biologen en imkers alarm over de opmars van de Aziatische hoornaar. Deze wesp eet namelijk honingbijen en andere kleine insecten, zoals vliegen vlinders en rupsen. De zorg bestaat dat de populatie honingbijen in Europa afneemt waardoor sommige planten minder worden bestoven en het gehele ecosysteem gaat wankelen. Als bestuiving van landbouwgewassen afneemt, neemt de kans op mislukte oogsten en op een langere duur voedselproductie toe.
De Aziatische hoornaar staat sinds 2016 op de lijst van invasieve exoten van de Europese Unie. Landen in de EU zijn verplicht om de wesp op te sporen en te vernietigen.
In Nederland is de Aziatische hoornaar eind augustus 2017 gesignaleerd in Dreischor, Schouwen-Duiveland.

15/09/2017
Door de klimaatverandering hebben exotische planten zich definitief gevestigd in Nederland. Het gaat hier om de ambrosia, Japanse duizendknoop, reuzenberenklauw en de reuzenbalsemien.
De Japanse Duizendknoop is al bijna onuitroeibaar en is alleen met gif te beteugelen. De reuzenberenklauw wordt met hitte bestreden.
Deze planten zijn vroeger door tuinliefhebbers naar Nederland gehaald of door treinen langs de spoorwegen uitgezaaid. De zaden van de ambrosia werden verwerkt in vogelzaad en is een vloek voor astmapatiënten doordat het astmaseizoen met een maand verlengd wordt.

22/09/2017
Een recente analyse van het Nederlandse bosareaal op basis van topografische kaarten en luchtfoto’s laat zien dat de oppervlakte bos in Nederland sinds 2013 jaarlijks met 1350 hectare is afgenomen. Per jaar is gemiddeld 3036 hectare bos verdwenen, wat slechts deels gecompenseerd wordt door de jaarlijkse aanplant van 1686 hectare nieuw bos elders.

Waar de opname van het broeikasgas CO2 in bossen wereldwijd een belangrijke rol speelt in het tegengaan van klimaatverandering, draagt ontbossing juist bij aan emissies van dit broeikasgas.
Tussen 1990 en 2013 nam het bosareaal in Nederland toe van 362.046 naar 375.679 hectare. In die periode werd ontbossing op de ene plek nog gecompenseerd door bebossing elders. Na 2013 is de oppervlakte bos afgenomen naar ruim 364 duizend hectare in 2017. Er verdween ongeveer 20 duizend hectare bos en er werd ongeveer negenduizend hectare nieuw bos elders aangeplant.

Zo wordt er sinds een jaar of tien bos omgevormd om ruimte te bieden aan andere vormen van natuur, zoals heidecorridors en zandverstuivingen. Verder blijken er opvallend veel relatief grote percelen bos in de provincies Drenthe en Groningen te verdwijnen. Dit lijkt een effect van subsidieregelingen uit de jaren ‘80 voor het aanplanten van tijdelijk bos op landbouwpercelen met snelgroeiende soorten. Veel van deze tijdelijke bossen hebben het einde van de subsidieperiode bereikt en worden nu geoogst en weer in gebruik genomen als landbouwgrond. Verder is in een land als Nederland omzetting naar bebouwd gebied en infrastructuur een belangrijke ontbossingsfactor.

30/08/2017
In Taiwan zorgde een hittegolf voor massale vissterfte van het soort vis: de harder in de rivier de Taipei. De hittegolf duurt nu 16 dagen waarbij voor het eerst in 120 jaar de temperatuur in het water steeg tot 36 graden waardoor het zuurstof gehalte een stuk lager werd dan wat normaal is.

13/10/2017
Duizenden pinguïnkuikens op de Zuidpool zijn begin 2017 doodgehongerd. Vanwege een ongebruikelijk dikke laag zeeijs voor de tijd van het jaar moesten hun ouders grotere afstanden moesten afleggen om voedsel te vinden. Milieubeschermers hebben het "catastrofale broedfalen" vrijdag bekendgemaakt.
Franse onderzoekers gesteund door het Wereldnatuurfonds (WNF) bestuderen sinds 2010 een kolonie van achttienduizend paren Adeliepinguïns in Oost-Antarctica. Na het meest recente broedseizoen, de Antarctische zomer van begin dit jaar, ontdekten ze dat maar twee kuikens in leven waren gebleven, meldt AFP.

Volgens Yan Ropert-Coudert, een pinguïnwetenschapper bij het Dumont D'Urville onderzoeksstation, dat naast de pinguïnkolonie ligt, heeft de regio te maken met de gevolgen van klimaatverandering die in verband worden gebracht met het afbreken van de Mertz-gletsjer in 2010.

Vier jaar geleden beleefde de kolonie, die toen 20.196 broedende paren telde, een broedseizoen waarin geen enkel kuiken overleefde. Toen leidde een dicht pak zeeijs gecombineerd met ongebruikelijk hoge temperaturen en regen, gevolgd door een snelle temperatuurdaling, er toe dat de pinguïnkuikens te nat werden en doodvroren.

"De omstandigheden zijn zodanig dat dit vaker kan gaan gebeuren, omdat het afbreken van de gletsjer de samenstelling van de zee bij de kolonie heeft veranderd", aldus Ropert-Coudert. "Maar er zijn ook andere factoren nodig om een 'nuljaar' teweeg te brengen: een mix van temperatuur, windrichting en -kracht en een gebrek aan polynya voor de kolonie." Een polynya is een gebied met onbevroren zeewater in het pakijs.

Het WNF maakt zich zorgen dat het leefgebied van de Adeliepinguïns op korte termijn zal worden opengesteld voor de krillvisserij. Daardoor zouden de vogels, die ook krill eten, het nog moeilijker krijgen om aan voedsel te komen. De natuurbeschermingsorganisatie ijvert voor een natuurreservaat in Oost-Antarctica.

21/10/2017
Net over de grens ten noorden van Denekamp is in Osterwald het zeer besmettelijke H5N8-virus gevonden bij een wilde eend. Omdat de vogeltrek op het punt van beginnen staat worden pluimveehouders opgeroepen alert te zijn op ziekteverschijnselen. Wordt vogelgriep aangetroffen wordt het bedrijf geruimd en geldt er in een straal van 10km ronde de plek een vervoersverbod van pluimvee en pluimveeproducten.

27/10/2017
In Beauford meer in Alaska en het noordwesten van Canada, zijn ijsberen sinds het begin van de eeuw gedaald met ongeveer 40 procent. In 2004 werden 1500 ijsberen nog geteld.
Het ecosysteem van de ijsberen verandert zo snel dat de dieren nauwelijks tijd hebben om aan te passen.Ijsberen besteden de lange winters en lente op het pakijs. In deze tijd gaan ze op zeehonden en eten ze dikke vetreserves. Maar het ijs gaat al jaren sneller en sneller. De beer ontbreekt dus het platform voor de sealjacht. Dit maakt overleving, vooral voor jonge dieren, steeds moeilijker.
"De huidige resultaten tonen opnieuw dat we het tempo van de klimaatbescherming drastisch moeten verhogen. Alleen dan hebben de Arctische en de ijsberen een kans om te overleven, ' zegt Sybille Klenzendorf van het WWF Arctic Programma. De dreigende neerwaartse trend van de ijsbeerpopulatie dreigt voort te gaan als de klimaatverandering niet wordt stopgezet. Dit heeft vooral dramatische effecten in het Arctisch gebied: de gemiddelde luchttemperatuur in het Arctische gebied is de afgelopen 100 jaar met vijf graden Celsius gestegen. De uitbreiding van pakijs is gedaald met tien procent per decennium. Als gevolg daarvan smelt het leefgebied van de ijsbeer nog verder.

Maar dit is niet genoeg: zeevervuiling, toenemende verzending, meer toeristen en olie- en gasproductie in het Arctische gebied bedreigen ook de ijsbeer.

08/12/2017
Vanmorgen is vogelgriep vastgesteld op een eendenbedrijf aan de Alikruikweg in Biddinghuizen. In het hele land geldt vanaf nu een ophokplicht voor commercieel pluimvee.

Ook is er een tentoonstellingsverbod ingesteld. Dierentuinen, kinderboerderijen en hobbyhouders zijn verplicht hun pluimvee en watervogels af te schermen zodat deze dieren niet in contact komen met wilde watervogels en hun uitwerpselen. Dit kan bijvoorbeeld door de dieren in een volière te houden of in een ren onder te brengen.

Voor hobbyhouders zijn ook alleen bezoekers in de verblijfplaatsen van pluimvee en watervogels toegestaan als dat noodzakelijk is voor diergezondheid, dierenwelzijn of gezondheid van personen. Zo mogen bezoekers bij hobbyhouders, kinderboerderijen en dierentuinen geen toegang krijgen tot de hokken, maar is het wel mogelijk om van achter een afscheiding naar de dieren te kijken.
In een zone van tien kilometer rond het bedrijf geldt een vervoersverbod (zie kaart in bijlage). De maatregelen duiden op de aanwezigheid van de hoogpathogene variant. Op hetzelfde bedrijf heerste een jaar geleden ook vogelgriep.
De website Nieuwe Oogst meldt dat onlangs tientallen dode zwanen in het Veluwemeer zijn aangetroffen. Desondanks gaf landbouwminister Schouten deze week aan dat een ophokplicht nog niet nodig is. Zij baseerde zich daarbij op een advies van de deskundigengroep dierziekten van eind oktober.

Nederland herbergt ’s winters grote aantallen watervogels (risicosoorten). Daarnaast komen veel in Nederland aanwezige vogelsoorten ’s winters in groepen bij elkaar voor. Als deze grote groepen vogels in contact komen met in standvogels aanwezige vogelgriepvirussen bestaat de komende maanden een risico voor verspreiding van dat virus. De grootte van dit risico is niet in te schatten. Extra aandacht voor monitoring van dode en zieke vogels is daarom van belang. De dreiging voor de komende maanden laat zich lastig voorspellen'', aldus de deskundigengroep.

08/02/2017
Een van de grote ijsplateaus op Antarctica staat op het punt deels af te breken. Wetenschappers constateren dat de scheur in het ijs de afgelopen maand in een bizar tempo is gegroeid. Het ijsplateau op het westelijke deel van de Zuidpool ligt in een gebied dat erg gevoelig is voor de opwarming van de aarde, meldt The New York Times.

De scheur in het ijs ontstond enkele decennia geleden. Maar de kloof is de afgelopen maanden in hoog tempo breder geworden. Momenteel scheurt het ijs in een tempo van vijf voetbalvelden per dag. De breuk in het ijs is nu meer dan 160 kilometer lang en tot 500 meter breed. Het is onvermijdelijk dat de scheur verder doorzet en een groot deel van Larsen C, zoals het ijsplateau heet, afbreekt. Dit is een kwestie van hooguit weken, stellen wetenschappers.

Volgens Project Midas, een team van onderzoekers dat de ontwikkeling van de scheur al enkele jaren volgt, vormt het enorme brok ijs dat dan in zee belandt een van de grootste ijsschotsen ooit. Het losscheuren van het ijsblok zal niet direct gevolgen hebben voor een eventuele zeespiegelstijging. Maar het is wel een voorbode van een groter probleem, namelijk de desintegratie van de grote ijsvlakten van Antarctica.

De kans is vrij groot dat door het afbreken van dit stuk ijs ook de rest van Larsen C begint af te brokkelen. Als het hele plateau verdwijnt, heeft dit grote gevolgen voor de vorm en structuur van Antarctica. De hele stabiliteit op het continent komt dan in gevaar.

Als al het 'binnenlandse' ijs op Antarctica in zee terecht zou komen, dan komt er genoeg water vrij om de zeespiegel in één keer met vier meter te laten stijgen. IJsplateaus zijn grote drijvende ijsvlakten die vastzitten aan het land. Zij worden in de loop der eeuwen gevormd door water van gletsjers. De breuk in Larsen C is niet de enige scheur op Antarctica die wetenschappers zorgen baart.

De extremiteiten op de Noordpool zijn zorgelijker. Zo hoort het op Spitsbergen, vlakbij de Noordpool, in de maanden januari en februari normaalgesproken zo’n 16 graden te vriezen, maar daar was het de laatste tijd geregeld 6 graden boven nul! Een verschil van meer dan 22 graden ten opzichte van de norm. Op de Noordpool in zijn geheel allemaal veel sneller gaat dan op de Zuidpool.

Ondanks de verschillen tussen de Noord- en de Zuidpool geldt op dit moment voor allebei een dieptepunt voor wat betreft het zee-ijs. In beide poolgebieden ligt het zee-ijs niveau ruimschoots onder het eerdere minimum; op de Noordpool was dat 2011-2012 en op de Zuidpool 2015-2016.

02/03/2017
Het vasteland van Antarctica heeft met 17,5 graden Celsius officieel een nieuw hoogterecord bereikt. Dat heeft de World Meteorological Organization (WMO) van de Verenigde Naties bekendgemaakt.
Het record werd op 24 maart 2015 gemeten in het Argentijnse onderzoekstation Esperanza vlak bij de noordelijke punt van het Antarctisch schiereiland. Het is gebruikelijk dat het jaren duurt voordat de exacte temperatuur wordt bekendgemaakt. De meteorologische gegevens van de weerstations moeten namelijk nauwkeurig worden nagekeken.

Het vorige warmterecord stond op 15 graden Celsius, gemeten op 15 januari 1974 op het Vanda Station. Het warmterecord voor het hele zuidpoolgebied is 19,8 graden Celsius, gemeten op het kleine eiland Signy in januari 1982. Signy behoort tot de Zuidelijke Orkney-eilanden.

Het Antarctische gebied beslaat al het land en ijs ten zuiden van 60 graden zuiderbreedte en is een van de belangrijkste bronnen van zoet water op aarde.

Er zijn de laatste tijd veel zorgen over de ontwikkelingen op Antarctica. Niet alleen de temperatuur stijgt, maar ook is er sprake van negatieve ontwikkeling van ijsvlakten. Zo werd er begin februari 2017 nog ontdekt dat een grote ijsplaat op het punt van afbreken staat. De kans is vrij groot dat door het afbreken van dit stuk ijs ook andere delen van ijsplateaus afbrokkelen. Als een heel plateau verdwijnt, heeft dit grote gevolgen voor de vorm en structuur van Antarctica.
Niet alleen de stabiliteit van het continent komt dan in gevaar, maar ook zijn er mogelijk sterke gevolgen voor de zeespiegelstijging.

12/07/2017
Een van de grootste ijsplateaus bij Antarctica is losgebroken van een landtong. Het stuk is zesduizend vierkante kilometer groot, ongeveer twee keer zo groot als Luxemburg.
Een Amerikaanse satelliet vloog woensdag boven de regio bekend als de Larsen C, daardoor kon worden vastgesteld dat het stuk is losgekomen, meldt de BBC woensdag.

Wetenschappers hadden al eerder gewaarschuwd voor de breuk. Eind juni werd reeds gemeld dat het stuk in de komende dagen zou scheuren. Het meer dan tweehonderd meter dikke plateau zal zich niet snel of ver verplaatsen op korte termijn, maar moet wel goed in de gaten worden gehouden. Stromingen en hevige wind kan er uiteindelijk voor zorgen dat het brok richting het noorden wordt geblazen waardoor het een gevaar kan worden voor de internationale scheepsvaart. De zeespiegel zal niet stijgen als gevolg van het afgebroken gedeelte.

De scheur in het ijs ontstond enkele decennia geleden. In de laatste maanden versnelde dat proces echter enorm. Het ijs scheurde eind juni in een tempo van minimaal vijf voetbalvelden per dag. Volgens Project Midas, een team van onderzoekers dat de ontwikkeling van de scheur al enkele jaren volgt, vormt het enorme brok ijs nu een van de grootste ijsschotsen ooit.

22/09/2017
Een enorme ijsberg is afgebroken van de Zuidpool en op weg naar open zee. De ijsberg is twee keer zo groot dan Luxemburg. In juli brak deze af maar bleef eerst op zijn plek liggen. Het veroorzaakt geen directe zeespiegelstijging, aangezien deze ijsplaat al in zee lag.
De Zuidpool is een stuk land, bijna volledig bedekt met ijskap (landijs) en omringd door zeeijs. De gletsjers op het land worden nu tegengehouden door het omringende zeeijs en ze schuiven niet zo gemakkelijk het zeewater in. Zodra dat omringende zeeijs scheuren vertoont en afbreekt, veroorzaakt dat proces ook instabiliteit voor het landijs. Met het verliezen van deze ijsplateaus verliezen we de natuurlijke grenzen die het landijs bij elkaar houden. Aan de voet van een gletsjer is dan geen sterke ijsplaat meer die de gletsjer tegenhoudt, en zo schuiven gemakkelijker hele stukken landijs richting het zeewater. En krijg je wel te maken met een zeespiegelstijging. Door dit effect kan het smelten van zeeijs indirect wel een forse bijdrage leveren aan het stijgen van de zeespiegel.